Руский язик

1.Вчера Валера сказал мне, что не хочет ехать в Москву

2. Школьники вошли в класс, когда прозвенел звонок.

3. Я принесла подарок для моего друга.

4.  Кто  из вас хочет ответить на вопрос?

5.  Я хотел бы узнатъ о моем сыне, что он натворил?

6. Я не смог поднять эту гантель, а ты?

7. На улице ко мне подошел незнакомый ___человек___ и попросил одолжить ему денег.

8. Ты пойдешь на улицу после того, как уберешься в своей комнате.

9.  Закат такой красивый, что хочется на него смотреть на него неотрывно.

2.Составьте словосочетания.

молодой  паренъ,

белая ков.та,

высокий бордюр,

жёлтое платъе,

глупый малъчишка,

большое задание,

красные кросовки,

холодная вода,

голубое глаза,

красивая мама,

вишнёвое морожоное,

коричневые брюки,

самый любимый братик,

чёрный телефон,

низкая зарядка,

хорошие котики,

зелёная еда,

своя доля,

новый подарок,

серое мясо,

умные делфины,

плохой дом,

самый дорогой человек,

громкий хлопок,

дешёвая игра,

самое интересное телешоу,

родные люди,

свой телефон,

осенний листочек,

горячий шоколад,

10 ( баллов

культурные люди,

самое тёплое сердце,

важный человек,

светлый денъ,

синие одлока,

главный подарок,

старая куртка,

мужской одиколон,

правильный ответ,

своё имя,

тихие соседи,

цветное полъто.

Գրքի տոն

Լինում է, չի լինում մի առույծ, որը շատ ուժեղ մռնչում էր։ Այդ ժանանակ կրիան եկավ։

–Ինչուես մռնչում, արքա,–հարցրեց կրիան։

–Որսորդի գնդակն է կպելԽ

–Գիտես  որ մենք նույն սարիյենք։

Քո բառեր ինձ ավելի շատ ցավ է պաճառում քան որսորդի գնդակ։

Այս ասելուց առույծ շունչ փչեց։

Մայրենի

С удалением от земной поверхности плотность воздуха уменьшается. Это происходит потому, что давление в верхних слоях атмосферы ниже, чем у земли.

Какая связь между давлением воздуха и его плотностью?

Это понятно и интуитивно: нижние слои воздуха находятся под наиболее сильным давлением, чем верхние.

А что значит пониженное давление и пониженная плотность воздуха? Это означает, что такой разреженный воздух содержит меньше молекул, в том числе и молекул кислорода. Вот почему на большой высоте тяжело дышать.

Кстати…

При 0°С масса одного кубометра (1 м3) воздуха составляет:

  • у поверхности земли – 1, 293 килограмма;
  • на высоте 12 км – 319 грамма;
  • на высоте 40 км – 4 грамма.

Ճամփուրդություն դեպի Արատես

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

13-րդ դարի վերջին Ստեփանոս արք. Օրբելյանը Արատեսի վանքը իր կալվածքներով հանձնել է Նորավանքին՝ որպես ամառանոց, իսկ 1301 թվականին վանքին է նվիրել Գեղարքունիք գավառի ութ գյուղ։ Վանքում 1303 թվականին գրիչ Խաչատուր Երզնկացին Ստեփանոս արք. Օրբելյանի պատվերով ընդօրինակել է Գրիգոր Նյուսացու «Մեկնութիւն ժողովողին» աշխատությունը։ Վանքի տարածքում կան 10–17-րդ դարի խաչքարեր և տապանաքարեր։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արատեսի վանքի Սբ. Սիոն միանավ թաղածածկ եկեղեցին (10-րդ դար) ունի երեք ավանդատուն՝ խորանի երկու կողքերին և հյուսիսային պատին կից։ Նրանից հարավ Ս. Աստվածածին եկեղեցին (11-րդ դար) է, որը մեկ զույգ որմնամույթերով գմբեթավոր դահլիճ է։ Նրա և Ս. Սիոն եկեղեցու միջև 13-րդ դարում կառուցվել է քառակուսի հատակագծով, արևելքում՝ զույգ ավանդատներով գավիթ։ Ս. Աստվածածին եկեղեցու արևմտյան ճակատին կից 1270 թվականին Հայրապետ աբեղան գավիթ է կառուցել (ճարտարապետ Սիրանես)՝ փոխհատվող կամարների կիրառմամբ իրականացված ծածկով, որի կենտրոնում շթաքարային մշակումով երդիկով գմբեթն է (քանդվել է 1970-ական թվականներին)։ Վանքին 1073 թվականին ոմն Արտավազդ նվիրել է Եղեգիսի այգին և կալվածքներ։ 1220 թվականին իշխան Վասակ Խաղբակյանը Արատեսի վանքի պատին արձանագրել է Վայոց ձորի ամրոցների ազատագրման փաստը[2]։

Իմ Գյումրին Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրբ Ամենափրկիչ եկեղեցին 2012 թ.

Եկեղեցու 36 մ բարձրությամբ զանգվածին չկարողացավ վնասել 1926 թվականի կործանարար երկրաշարժը։ Պատճառը նաև այն էր, որ հմուտ շինարարները, երկրաշարժերով հարուստ վայրում տարերքի ուժը չեզոքացնելու համար, շենքը կառուցել են քաղաքի կենտրոնով հոսող գետակի ճահճոտ ափին, որը ցնցումների դեպքում պիտի խաղար և խաղացել է բարձի դեր՝ նվազագույնի հասցնելով ցնցումների ավերիչ ուժը։

Եկեղեցու կառուցման ուստաբաշին՝ վարպետաց վարպետը, եղել է Թադեոս Անտիկյանը (Անտիկենց Թաթոսը)։ Փայտի աշխատանքները ղեկավարել է վարպետ Մանուկ Պետրոսյանը, որը եկեղեցու վեցփթանոց խաչը հնարամտորեն վերև բարձրացնելու և մայր գմբեթի ծայրին ամրացնելու համար ժողովրդից ստացել է Արդար Մանուկ անունը։ Անտիկենց Թաթոսի հետ նա տարիներ շարունակ եղել է Գյումրվա Հառիճավանքի ընկերության գործոն անդամ, մասնակցել Արթիկի շրջանի Հառիճ գյուղի Իվանե և Զաքարե եղբայրների՝ 12-րդ դարի վանքի բարեկարգմանը, դպրոցի և աղբյուրի կառուցմանը[2]։

1882 թվականին Ձիթողցյանների միջոցներով հյուսիսային ճակատին կից կառուցվել է փոքրիկ գավիթ։ Եկեղեցուն կից գործել է հայկական ծխական դպրոց։ Դպրոցի շենքը քանդվել է խորհրդային տարիներին[3]։

Զանգակատունը 1932 թվականին փորձել են քանդել տանկերով, իսկ հետո փորձել են պայթեցնել։ 1960-ական թվականներին զանգակատունը վերաշինվել է։

Խորհրդային տարիներին եկեղեցին ծառայել է որպես ֆիլհարմոնիայի դահլիճ։ 1988 թվականի երկրաշարժի ժամանակ եկեղեցին մասամբ ավերվել էր։

Բ-Պ-Փ բաղաձայնների ուղղագրությունը

Հայերենում բ, պ, փ  բաղաձայնները սովորաբար գրվում են այնպես, ինչպես արտասանվում են:

Օրինակ՝ ամբար, բամբակ, պապակ, պարապել, փրփուր, փափագ և այլն:

Բացառություններ՝

  • Ր-ից հետո

Փ լսվում է,  բ գրվում հետևյալ բառերում՝

 Դարբին, երբլիրբհարբելնուրբորբսուրբսրբելուրբաթ 

  • Մ-ից հետո

Փ լսվում է,  բ գրվում հետևյալ բառերում՝

համբերելհամբույր

  • Ձայնավորից հետո

Փ լսվում է,  բ գրվում հետևյալ բառերում՝

իբրխաբելշաբաթՀակոբՍերոբՔերոբ 

  • Ղբ տառերի խումբն արտասանվում է խպ. աղբաղբյուրեղբայրողբ  բառերում:

Կատարիր առաջադրանքները՝

1․Կազմիր նոր բառեր երբ, նուրբ, աղբ, շաբաթ, խաբել, եղբայր բառերով։

երբ-երբևէ, երբեմն

նուրբ-նրբերանգ, նրբություն

աղբ-աղբաման

շաբաթ-շաբաթօրյակ

խաբել-խաբեբա

եղբայր — եղբայրաբար

2․ Արմատները միացնելով՝ կազմիր նոր բառեր՝

Թմբուկ+թաղանթ-թմբկաթաղանթ, դափնի+պսակ-դափնեպսակ, աղբ+արկղ-աղբարկղ, սուրբ+վայր-սրբավայր, ողբ+ձայն-ողբաձայն, նուրբ+իրան-նրբիրան, դափնի+վարդ-դափնեվարդ, սուրբ+պատկեր-սրբապատկեր, քար+կոփ-քարակոփ, ալի+ծուփ-ալեծուփ, հույս+խաբ-հուսախաբ, շեփոր+հար-շեփորահար։

3․ Գրիր 5 ազգանուն, որոնք վերաբերում են բ-պ-փ-ի ուղղագրությանը։

Սերոբյան, Հակոբյան, Գաբրիելյան, Դարբինյան, Սրապյան

4․Բաց թողած տեղերում լրացրու բ, պ կամ փ։

Գաբրիել, սփրթնել, դարպաս, դարբին, շամփուր, իբրև, խաբել, Հակոբ, համբերել, , համբույր, փրփուր, հապճեպ, հափշտակել, հարբել, նուրբ, շաբաթ, որբ, Սերոբ, ապշել, սուրբ, սրբել, ուրբաթ, Քերոբ, աղբանոց, ցայտաղբյուր, եղբայր, ողբ։

Ես իմ անուշ Հայաստանի

Ես իմ անուշ Հայաստանի արևահամ բարն եմ սիրում,Մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարն եմ սիրում,Արնանման ծաղիկների ու վարդերի բույրը վառմանՈւ նաիրյան աղջիկների հեզաճկուն պարն եմ սիրում:

Սիրում եմ մեր երկինքը մուգ, ջրերը ջինջ, լիճը լուսե,Արևն ամռան ու ձմեռվա վիշապաձայն բուքը վսեմ,Մթում կորած խրճիթների անհյուրընկալ պատերը սևՈւ հնամյա քաղաքների հազարամյա քարն եմ սիրում:

Ուր էլ լինեմ – չեմ մոռանա ես ողբաձայն երգերը մեր,Չեմ մոռանա աղոթք դարձած երկաթագիր գրերը մեր,Ինչքան էլ սուր սիրտս խոցեն արյունաքամ վերքերը մեր,Էլի ես որբ ու արնավառ իմ Հայաստան յարն եմ սիրում:

Իմ կարոտած սրտի համար ոչ մի ուրիշ հեքիաթ չկա,Նարեկացու, Քուչակի պես լուսապսակ ճակատ չկա,Աշխարհ անցիր, Արարատի նման ճերմակ գագաթ չկա,Ինչպես անհաս փառքի ճամփա` ես իմ Մասիս սարն եմ սիրում:

1.      Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և բացատրիր:

բար- պտուղ

վսեմ-բարձր, վեհ

խրճիթ- տնակ

խոցել- վիրավորել

1.      ողբանվագ, հնամյա, լուսապսակ բառերը բաժանիր բաղադրիչների, յուրաքանչյուրի դիմաց գրիր տեսակը ըստ կազմության:

ողբանվագ- ողբ-ա-նվագ- բարդ

հնամյա-հին-ամ-յա բարդ ածանցավոր

լուսապսակ- լույս-ա-պսակ բարդ

1.      Բանաստեղծությունից դուրս գրիր ածանցավոր բառերը, առանձնացրու ածանցները, ապա այդ ածանցներով կազմիր նոր բառեր:

անհյուրընկալ- անտեսանալի, անտուն

հնամյա, հազարամյա- միամյա, տասնամյա

կարոտած- քնած, կարմրած

 

1.      Դուրս գրիր քեզ դուր եկած բառակապակցությունները և բացատրիր:

արնանման ծաղիկներ- կարմիր ծաղիկները գեղեցիկ են

հնամյա քաղաքներ- այո մեր քղաքները շատ հին են։

1.      Ո՞վ է նկարի հեղինակը, ի՞նչ գիտես նրա մասին:

Մարտիրոս Սարյանը հայ նկարիչ է։

Գործնական քերականություն

Սովորիր գրությամբ ու արտասանությամբ տարբերով հետևյալ բառերի ուղղագրությունը՝

Ք լսում ենք, գ գրում հետևյալ բառերում՝

Երգ, թարգմանիչ, կարգ, մարգարե, մարգարիտ, միրգ, պարգև, Սարգիս, ավագ, գոգնոց, զույգ, էգ, թագավոր, արևածագ, կարագ, հագնել, հոգևոր, հոգնել, հոգնակի, ձագ, ձիգ, ճիգ, մարագ, մուգ, նորոգել, շոգ,պատարագ, սուգ, տեգր, ուրագ, օգնել, օգուտ,  Գրիգոր, անգամ (միանգամից):

Կատարիր առաջադրանքները՝

1․ Բառարանի օգնությամբ բացատրիր քեզ անծանոթ բառերը։

մարգարիտ– Սպիտակ՝ դեղնավուն՝ վարդագույն (հազվադեպ նաև սև) գույնի սադափային հատիկաձև նյութ, որ գոյանում Է մի քանի տեսակ ծովային խեցեմորթների խեցիներում և որը իբրև թանկագին քար գործ են ածում զարդի համար:

մարագ–Հարդ լցնելու և պահելու տեղ, հարդանոց:

սուգ– Մեկի մահվան կամ հասարակական որևէ աղետի առթիվ արտահայտվող մեծ վիշտ, որ դրսևորվում է ընդհանուրի կողմից ընդունված արարողություններով, նշաններով ևն:

տեգր–տեգրի, նաև (ժողովրդական)՝ տեգրոջ, (գավառական)՝ տեգոր, [գոյական]
Կնոջ ամուսնու եղբայրը:

ճիգ–ճիգի, [գոյական]
Ջանք, ուժերի լարում:

2․ ք լսվող, բայց գ գրվող բառերից ընտրիր 5 բառ և կազմիր բառակապակցություններ։ Օրինակ՝ օգնել-օգնել ընկերոջը

մարգարիտ–գտնել

մեծ–մարագ

սուգ–անել

բարի–տեգր

նայել–ճիգ

3․ ք լսվող, բայց գ գրվող բառերից ընտրիր 5 բառ և կազմիր նախադասություններ։

****

Ես ծովում գթա մարգարիտ։

Նոր մեծ մարագում եկելա նոր աշղատող։

Ես սուգ եմ արելդ դրա համար թութակ սատկելա։

Իմ տեգրը շատ բարի է։

Չինաստանում ճիգ են արել։

Բառերը տեղադրի՛ր այնպես, որ նախադասություններ ստացվեն:

Կան, կծկվում են, կծեն, թմրեցնում են, քնում են, փաթաթվում են, մտնում են, չկա, կա, աշխուժանում են:

Աշխարհում չկա մարդ, որ օձերից չվախենա։  Սակայն կա օձերի մի թագավորություն, ուր ամեն օր առանց վախենալու կան հարյուրավոր մարդիկ։ Եվ ամենազարմանալին այն է, որ դեռ ոչ մի դեպք չի եղել, որ օձերը կծեն մեկին:

Այդ վայրը Պինանգ կղզու Օձերի տաճարն է: Տաճարում տարբեր տեսակի հազարավոր օձեր կան: Նրանք ցերեկը փաթաթվում են տաճարի սյուներին կծկվում են հատակին և քնում են:

Պատճառն այն է, որ շոգը և տաճարում օգտագործվող անուշահոտությունները թմրեցնում են օձերին: Մայրամուտին, երբ այս ամենն ավարտվում է, օձերն քնում են

****

Կարդա և գրիր՝ ինչն էր քեզ համար հետաքրքիր և ինչու:

  • Ինքնաթիռով թռչելու ժամանակ մազերի աճի արագությունը կրկնապատկվում է:
  • Աշխարհի բնակչության 80%-ը իր սննդակարգի մեջ օգտագործում է միջատներ:
  • Ջայլամի աչքն ավելի մեծ է, քան գլխուղեղը:
  • Մրջյունը մարմնի համեմատությամբ ամենամեծ ուղեղն ունեցող կենդանին է:
ինձ դուր
Skip to toolbar